Video's en uitleg
Inhoud van de algemene video’s
Zie ook het Youtube kanaal Rekenproblemen en dyscalculie.
Daar verschijnen ook aanvullende korte video’s over specifieke vragen.
1. Eerste introductie van Berekend! Van rekenprobleem tot dyscalculie. Niet-geautomatiseerde basiskennis als centraal probleem.
Duur: 3 minuten en 36 seconden.
Korte inhoud: na een korte introductie van onszelf komt de centrale visie aan bod, met nadruk op niet-geautomatiseerde basiskennis in het rekenen-in-uitvoering. We gaan uit van een nauwe samenhang tussen diagnostiek en aanpak, onafhankelijk van methode en leeftijd. Maar wie gaat het doen? En wat is daarvoor nodig? Samenwerking en elkaar aanvullen is hoe dan ook essentieel. Alle betrokkenen werken aan het verbeteren van de kwaliteit van de rekenkennis (dus aan: leren), mede startend vanuit observatie en diagnostisch gesprek.
2. Tweede introductie van Berekend! Van rekenprobleem tot dyscalculie. Niet-geautomatiseerde basiskennis als centraal probleem.
Duur: 5 minuten en 43 seconden.
Korte inhoud: we geven aan wat we met ons boek willen bereiken en voor wie het bestemd is. Het boek bestaat uit drie delen die kort worden toegelicht, inclusief het diagnostisch gesprek. Bij elk deel worden verhelderende vragen gesteld. Extra bij het boek zijn het opzoekboekje EHBI (Eerste Hulp Bij Instructie) en CalcuMapp, de oefenapp voor het automatiseren van de basisfeiten (kosteloos beschikbaar via CalcuMapp.com).
3. Wat is dyscalculie?
Duur: 4 minuten en 27 seconden.
Korte inhoud: in de vorm van een vraaggesprek gaan we in op wat dyscalculie is en wie er iets aan kan doen. Als de basiskennis in het rekenen niet is geautomatiseerd, dan heeft dat een grote invloed op het dagelijks leven. Anders gezegd: de kwaliteit van de basiskennis moet goed zijn. Als dat niet het geval is, dan gaat het ook mis in de uitvoering van rekenprocedures en in de verdere rekenontwikkeling. Alle betrokkenen moeten daarom samenwerken in het plannen en uitvoeren van hulp die optimaal is afgestemd op de kwaliteit van de rekenkennis in de individuele leerontwikkeling.
4. Wanneer onderkennen?
Duur: 4 minuten en 24 seconden.
Korte inhoud: in dit interview bepleiten we dat afwachten bij de onderkenning van rekenproblemen nooit goed is. Hardnekkige rekenproblemen gaan niet vanzelf over. Dyscalculie is dikwijls al in het eerste leerjaar/groep 3 te onderkennen. Het is belangrijk om zo vroegtijdig mogelijk te reageren op signalen die iets zeggen over de kwaliteit van de rekenkennis. Het diagnostisch gesprek is een belangrijk hulpmiddel.
5. Dyscalculie gaat niet over.
Duur: 8 minuten en 36 seconden.
Korte inhoud: omdat dyscalculie niet over gaat (en dus ook al vroegtijdig is te onderkennen), is het kunnen herkennen en analyseren van de kwaliteit van drie typen rekenkennis cruciaal (kennis van feiten, kennis van procedures en metacognitieve kennis). De analyse en het diagnostisch gesprek leiden naar extra instructie op maat. We introduceren voor het geven van hulp-op-maat het mengpaneel als metafoor: er zijn verschillende instructieprincipes die in een juiste balans op de problemen zijn af te stemmen. Oefenen en herhalen zijn twee van de stappen in het leerproces om tot volledige automatisering te komen. Ze zijn belangrijk, maar niet voldoende.
6. Rekenen en ‘kale’ sommen.
Duur: 3 minuten en 57 seconden.
Korte inhoud: in dit vraaggesprek leggen we uit dat rekenen een taal is om de wereld om ons heen te begrijpen en te ordenen. Kale sommen verwijzen in principe altijd naar een context en een context is om te zetten in een kale som. We leggen het verband met de definitie van dyscalculie en gaan kort in op de Methodiek Berekend! Het doel daarvan is het verbeteren van de kwaliteit van de kennis in het rekenen-in-uitvoering.
7. De rekenmachine.
Duur: 5 minuten en 27 seconden.
Korte inhoud: de rekenmachine is ontwikkeld als hulpmiddel, maar dient ook als compenserend middel en controlemiddel. Het is belangrijk om vroegtijdig (mag van meet af aan) aan te leren hoe en wanneer die is te gebruiken. Een discussie over wel of niet mogen gebruiken is niet zinvol, zeker niet wanneer het iemand in staat stelt om weer met de groep mee te kunnen doen! De rekenmachine voert procedures foutloos uit en compenseert voor kwalitatieve tekorten in de kennis van basisfeiten.
8. Instructieprincipes en automatiseren.
Duur: 5 minuten en 14 seconden.
Korte inhoud: in dit interview gaan we in op vier stadia in het automatiseren, aansluitend bij de definitie van dyscalculie. Het automatiseren is tot stand te brengen via de gerichte inzet van instructieprincipes, gebaseerd op een taakanalyse.
9. Het mengpaneel.
Duur: 5 minuten en 4 seconden.
Korte inhoud: het mengpaneel is een metafoor voor de stappen die bij het geven van instructie te zetten zijn op verschillende sporen. Het geeft zowel een instructieprofiel als een kennisprofiel. De complexiteit van leren en instructie bij het verhogen van de kwaliteit van de rekenkennis vraagt om maatwerk, planmatig en systematisch. Het mengpaneel ondersteunt de daarbij te nemen beslissingen. Benadrukt wordt ook dat er een voorkeur bestaat voor het gebruik van eenduidige procedures en gestructureerde middelen.
10. Psychologisch onderzoek bij rekenproblemen en dyscalculie.
Duur: 8 minuten en 41 seconden.
Korte inhoud: in dit vraaggesprek gaan we in op de kern van het psychologisch onderzoek bij rekenproblemen en dyscalculie, gericht op het rekenen-in-uitvoering. De stappen in het psychologisch onderzoek volgen die van de diagnostische cyclus, die we ook kennen uit het dagelijks leven. We gaan niet uit van het apart onderzoeken van zogeheten psychologische functies en van de intelligentie. Er is geen kenmerkend psychologisch profiel voor mensen met een rekenprobleem. Ook het apart trainen daarvan is niet zinvol. Het psychologisch onderzoek mondt uit in het opstellen van een integratief beeld, een samenvattend beeld dat per individu verschilt.